• Ένα τέτοιο σύνολο προτάσεων είναι φυσικά και το κείμενο 1 αυτής της ενότητας. Στο κείμενο αυτό, η πρώτη παράγραφος αποτελείται από επτά προτάσεις. • Mπορείτε να βρείτε πού αρχίζει και πού τελειώνει η καθεμιά από αυτές; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  1η πρόταση: Η πραγματική ιστορία… οι πόλεμοι.
  2η πρόταση: Είναι ο πολιτισμός της.
  3η πρόταση: Είναι τα λαμπρά… επιστήμη.
  4η πρόταση: Οι Έλληνες ήταν… πνεύματος.
  5η πρόταση: Εάν κοιτάξετε… αγάλματά τους.
  6η πρόταση: θα δείτε και μόνοι σας.
  7η πρόταση: πόσο λεπτή… η τέχνη των Ελλήνων.
• Yπάρχει κάποια λέξη που να ενώνει τις πρώτες τέσσερις προτάσεις της παραγράφου αυτής; • Tις τρεις τελευταίες; • Ποια διαφορά παρατηρείτε; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Τις τέσσερις πρώτες προτάσεις δεν τις ενώνει καμιά λέξη.
  Στις τρεις τελευταίες προτάσεις βλέπουμε ότι: – η 5η πρόταση αρχίζει με το υποθετικό εάν, που αποτελεί το σύνδεσμό της με την 6η πρόταση – η 7η πρόταση αρχίζει με το ερωτηματικό επίρρημα πόσο, που αποτελεί το σύνδεσμό της με την 6η πρόταση
• Aς πάμε τώρα στο κείμενο 2. Mπορείτε στις δύο πρώτες στροφές του ποιήματος να βρείτε
  α. δύο προτάσεις που να συνδέονται με μια λέξη;
  β. δύο προτάσεις που απλώς η μία να ακολουθεί την άλλη; • Σε αυτή την περίπτωση, μπορείτε να σκεφτείτε μια λέξη που θα ταίριαζε για να συνδέσει τις δύο προτάσεις; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Ο σύνδεσμος και στο δεύτερο στίχο της 1ης στροφής συνδέει την πρόταση θαύμασα τον Παρθενώνα με την πρόταση στην κάθε του κολώνα βρήκα τον χρυσό κανόνα. β. Στη 2η στροφή οι προτάσεις “Όμως σήμερα το λέω και βρίσκω το καλό κι ωραίο σε μια σπορ ALFA ROMEO” ακολουθούν απλώς η μια την άλλη χωρίς να τις συνδέει καμιά λέξη. Θα μπορούσαν να συνδεθούν με τον ειδικό σύνδεσμο ότι: Όμως σήμερα το λέω ότι βρίσκω το καλό κι ωραίο σε μια σπορ ALFA ROMEO
• Bρείτε τώρα τις προτάσεις από τις οποίες αποτελείται η τελευταία παράγραφος του κειμένου 3. / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  1η πρόταση: Τα παιδιά στο σχολείο καλούνται 
  2η πρόταση: να μάθουν 
  3η πρόταση: να ξεχωρίζουν τα κοινά στοιχεία 
  4η πρόταση: που έχουν μεταξύ τους κουλτούρες 
  5η πρόταση: που στην πρώτη ματιά μοιάζουν διαφορετικές 
  6η πρόταση: να εκτιμούν… από το δικό τους 
  7η πρόταση: να αναγνωρίζουν… σύγχρονων κοινωνιών
• Aν συγκρίνουμε τις προτάσεις που βρήκαμε στις παραπάνω ασκήσεις, ποιες συνδέονται μεταξύ τους με πιο περίπλοκο τρόπο; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Πιο περίπλοκα συνδέονται οι προτάσεις της τελευταίας άσκησης γιατί στο κείμενο αυτό υπάρχουν πολλές δευτερεύουσες προτάσεις, κυριαρχεί δηλαδή η υποτακτική σύνδεση.

Xωριστείτε σε ομάδες. • Oι μισές ομάδες να ετοιμάσουν μια περιγραφή του κειμένου 4, χρησιμοποιώντας προτάσεις που θα συνδέονται με τρόπο απλό, όπως για παράδειγμα γίνεται στα κείμενα 1 και 2. • Oι υπόλοιπες ομάδες να ετοιμάσουν μια περιγραφή του ίδιου κειμένου, με πιο περίπλοκες συνδέσεις προτάσεων, όπως για παράδειγμα αυτές του κειμένου 3. / Απάντηση

• Διαβάζοντας τα κείμενα 5, 6 και 7 σκεφτείτε:
  • Για ποιο κείμενο καταβάλατε μεγαλύτερη διανοητική προσπάθεια να το κατανοήσετε;
  • Για ποιο κείμενο χρειάστηκε η μικρότερη διανοητική προσπάθεια;
  • Τελικά, ποιο είναι το δυσκολότερο και ποιο το ευκολότερο κείμενο για σας; / Απάντηση
    ×

    Απάντηση

    Μεγαλύτερη διανοητική προσπάθεια χρειάστηκε για το κείμενο 5.  Μικρότερη διανοητική προσπάθεια χρειάστηκε για το κείμενο 6.  Δυσκολότερο είναι το κείμενο 5 και ευκολότερο είναι το κείμενο 6
• Ποιοι από τους παρακάτω παράγοντες νομίζετε ότι δημιουργούν τη διαφορά δυσκολίας; Συζητήστε το με τους συμμαθητές σας, τεκμηριώνοντας τη γνώμη σας με συγκεκριμένες αναφορές στα κείμενα.
  • Οι λέξεις που χρησιμοποιούν οι συγγραφείς
  • Το θέμα του κάθε κειμένου
  • Το μάκρος των περιόδων
  • Ο τρόπος της οργάνωσης του κάθε κειμένου
  • Η οπτική μορφή
  • Το είδος του κειμένου
  • Το μέγεθος του κειμένου

1. Διαβάστε προσεκτικά τις τρεις προηγούμενες ομάδες παραδειγμάτων και συζητήστε:

   α. Σε ποια ομάδα παραδειγμάτων οι σχέσεις ανάμεσα στις προτάσεις σάς φαίνονται πιο απλές και σε ποια πιο σύνθετες;

 β. Σε ποιες ομάδες παραδειγμάτων χρησιμοποιούνται ειδικές λέξεις για τη σύνδεση των προτάσεων και σε ποια ομάδα δε χρησιμοποιούνται; / Απάντηση

2. Ας επιχειρήσουμε μερικές παρομοιώσεις: (Συμπληρώστε τα αποσιωπητικά προσθέτοντας τον αριθμό της ομάδας που ταιριάζει.)

Οι προτάσεις της ομάδας …  συνδέονται μεταξύ τους όπως οι κρίκοι μιας αλυσίδας. / Απάντηση

Οι προτάσεις της ομάδας …  συσχετίζονται μεταξύ τους όπως τα λουλούδια σε ένα βάζο. / Απάντηση

Οι προτάσεις της ομάδας …   συνδέονται μεταξύ τους όπως τα κλειδιά σε μια αρμαθιά. / Απάντηση

3. Το παράδειγμα 2 περιλαμβάνει δύο προτάσεις. Σας φαίνονται να έχουν διαφορετική βαρύτητα η μία από την άλλη ή να είναι ισότιμες; / Απάντηση

4. Εξετάστε το ίδιο στα παραδείγματα 3 και 4. / Απάντηση

5. Οι προτάσεις του παραδείγματος 5 είναι μεταξύ τους ισότιμες; / Απάντηση

6. Στο παράδειγμα 6 ποια πρόταση φαίνεται να είναι τμήμα της άλλης πρότασης; • Ποια είναι η λειτουργία της; / Απάντηση

7. Εξετάστε τα ερωτήματα των δραστηριοτήτων 3, 5 και 6 στο παράδειγμα 7 / Απάντηση

Η παρατακτική σύνδεση ταιριάζει – κατά κανόνα – στον ποιητικό και στο διαφημιστικό λόγο, καθώς και το ασύνδετο σχήμα και παραλείπονται οι συνδετικές λέξεις. Συγκεκριμένα:

– στην ποίηση ο δημιουργός θέλει να αφήσει τον αναγνώστη ελεύθερο σε συσχετίσεις μεταξύ των νοημάτων, αφού γνωρίσματα του ποιητικού λόγου είναι η πολυσημία και οι πλούσιοι συνειρμοί.
– τόσο στην ποίηση ,όσο και στη διαφήμιση στόχος είναι η απόκτηση οικειότητας μεταξύ πομπού και δέκτη, με την παρατακτική σύνδεση το ύφος γίνεται οικείο, άμεσο και γοργό, δίνοντας την εντύπωση της προφορικότητας.
– τα κείμενα με την παράταξη έχουν ρυθμό. Έτσι, στην ποίηση κινητοποιεί το σύναισθημα και τη φαντασία του αναγνώστη και στη διαφήμιση βηθά στην εντύπωση του μηνύματος και ενισχύει την υποβλητική δύναμη.

Η υποτακτική σύνδεση ταιράζει σε πιο σύνθετο λόγο, μακροπερίοδο και η προσθήκη συνδετικών λέξεων κάνει το ύφος πιο επίσημο, τυπικό, ακριβόλογο αλλά και φλύαρο.

• Πόσα διαφορετικά νοήματα διατυπώνονται στα τέσσερα πρώτα σκίτσα του κειμένου 9; • Mε ποιον τρόπο διαφοροποιείται το νόημα, ενώ οι προτάσεις που χρησιμοποιούνται είναι οι ίδιες; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Στα τέσσερα πρώτα σκίτσα του κειμένου 9 διατυπώνονται τέσσερα διαφορετικά νοήματα:
  α. Βαριέμαι άρα υπάρχω, β. Υπάρχω άρα βαριέμαι, γ. Βαριέμαι επειδή υπάρχω, δ. Βαριέμαι να υπάρχω.
  Αν και οι προτάσεις που χρησιμοποιούνται είναι ίδιες, το νόημα κάθε φορά διαφοροποιείται:είτε με την αλλαγή της σειράς των λέξεων (Βαριέμαι άρα υπάρχω και Υπάρχω άρα βαριέμαι) είτε με την επιλογή διαφορετικού συνδέσμου.
  Στο σκίτσο 3 χρησιμοποιείται ο αιτιολογικός σύνδεσμος επειδή που δείχνει ότι ή πρόταση είναι αιτιολογική και αιτιολογεί γιατί βαριέμαι ενώ στο σκίτσο 4 χρησιμοποιείται ο σύνδεσμος να, που δείχνει ότι η πρόταση υπάρχω είναι βουλητική και αντικείμενο του ρήματος βαριέμαι
• Mπορείτε να συνεχίσετε τη «φιλοσοφία» της ηρωίδας στο ίδιο πνεύμα; • Aν θέλετε, εργαστείτε σε ομάδες των δύο ατόμων και βρείτε διαφορετικές συνδετικές λέξεις, για να κάνετε κι άλλες ανάλογες «φιλοσοφικές τοποθετήσεις».
• Τι είδους προτάσεις υπάρχουν στα κείμενα 10 και 11; Χρησιμοποιούνται συνδετικές λέξεις, για να συνδεθούν οι προτάσεις μεταξύ τους; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Οι προτάσεις που υπάρχουν στα κείμενα 10 και 11 είναι κύριες. Δε χρησιμοποιούνται συνδετικές λέξεις για να συνδεθούν οι προτάσεις μεταξύ τους, αλλά χωρίζονται με τελείες και κόμματα (ασύνδετο σχήμα υπάρχει σε ολόκληρη την πρώτη στροφή του κειμένου 10 και στο απόσπασμα «Ετούτο το τοπίο… σφίγγει τα δόντια» της δεύτερης στροφής του ίδιου κειμένου). Παρατακτική σύνδεση υπάρχει μόνο στο εξής σημείο του κειμένου 10: «Ο δρόμος χάνεται στο φως κι ο ίσκιος της μάντρας είναι σίδερο» (οι δύο προτάσεις συνδέονται με το συμπλεκτικό σύνδεσμο κι)
• Αν επιχειρήσετε να συνδέσετε τις προτάσεις μεταξύ τους στο κείμενο 10, τι επίδραση θα έχει αυτό στο ρυθμό του ποιήματος; • Τι επίδραση θα έχει στο νόημα; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Αν επιχειρήσουμε να συνδέσουμε μεταξύ τους τις προτάσεις του κειμένου 10, ο ρυθμός θα γίνει λιγότερο ζωηρός και ποιητικός.
  Με την προσθήκη συνδετικών λέξεων, το νόημα του κειμένου δεν αλλάζει· αλλάζει όμως το ύφος και γίνεται πιο πεζό, τυπικό, επίσημο και φλύαρο.
• Συνδέστε παρατακτικά μεταξύ τους τις προτάσεις του κειμένου 11. • Προσπαθήστε στη συνέχεια να τις συνδέσετε και υποτακτικά. Αν δεν τα καταφέρνετε, συζητήστε στην τάξη το γιατί.
• Γιατί νομίζετε ότι ορισμένες λέξεις του κειμένου 11 είναι μέσα σε κόκκινο πλαίσιο; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Προκαλείται εντονότερη δυνατή εντύπωση στον αναγνώστη – αποδέκτη του κειμένου.
• Διαβάστε τα κείμενα 10 και 11 που ακολουθούν, παρατηρήστε την απουσία συνδετικών λέξεων και σκεφτείτε για ποιους λόγους μπορεί να συμβαίνει αυτό / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Οι συνδετικές λέξεις απουσιάζουν στα ποιητικά και διαφημιστικά κείμενα και προτιμάται ή το ασύνδετο σχήμα ή η παρατακτική σύνδεση. Αυτό που επιδιώκουν τα κείμενα αυτού του είδους είναι να κεντρίσουν τη φαντασία του αναγνώστη και να την αφήσουν ελεύθερη να κάνει τις δικές της λογικές συνδέσεις ανάμεσα στις προτάσεις.

• Ξαναγράψτε το κείμενο 8 συνδέοντας τις προτάσεις μεταξύ τους με συνδέσμους. • Mπορείτε να δοκιμάσετε τις λέξεις: για να ή να, αφού, όπου, όταν ή αφότου ή άλλες που θα επιλέξετε εσείς. •Συγκρίνετε τα κείμενά σας μεταξύ τους και με το αρχικό. / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Από τη Μικρασία μετά την Καταστροφή, ένας αστός ξεκίνησε με μια βαλίτσα αναμνήσεων στο χέρι για να γυρίσει χώρες μακρινές και να μαζέψει ακριβό υλικό και συνταγές, ρυθμούς και αρώματα. Όταν τελείωσε το «ταξίδι» του γύρισε στη χώρα του, όπου έχτισε με τα χέρια του σπίτι σημερινό και ελληνικό, και, αφού μπήκε μέσα, κλείδωσε και από τότε κανείς δεν τον συνάντησε στην αγορά.
• Βρείτε μικρά διαφημιστικά κείμενα από τον Τύπο, κόψτε τα και κολλήστε τα στο τετράδιό σας. • Τι σύνδεση προτάσεων κυριαρχεί στα διαφημιστικά κείμενα; • Για ποιους λόγους;
• Bρείτε στα βιβλία των Κειμένων Nεοελληνικής Λογοτεχνίας δύο ή τρία μικρά ποιήματα σύγχρονων ποιητών και αντιγράψτε τα στο τετράδιό σας. • Tι είδους προτάσεις κυριαρχούν στα ποιήματα που βρήκατε; •Xρησιμοποιούνται συνδετικές λέξεις; • Προσπαθήστε να ερμηνεύσετε αυτές τις επιλογές των ποιητών.

Χαρακτηριστικά της σύνδεσης στον προφορικό λόγο

– Χρησιμοποιείται ευρύτατα η παράταξη και το ασύνδετο σχήμα.
– Αποφεύγεται η υποτακτική σύνδεση, παραλείπονται οι συνδετικές λέξεις και διαρθρωτικές λέξεις.
– Η έλλειψη συνδετικών λέξεων κάνει το ύφος του λόγου περισσότερο άμεσο, γρήγορο,ζωηρό, οικονομικό.
– Υπάρχουν άλλα στοιχεία που βοηθούν στην κατανόηση του νοήματος, όπως ο επιτονισμός, οι χειρονομίες, οι εκφράσεις του προσώπου κτλ.

1. Διαβάστε τις παραπάνω φράσεις μια φορά από μέσα σας και μια φορά μεγαλόφωνα. Προσπαθήστε να τις κάνετε να ακουστούν με φυσικότητα.

2. Αν χρειάζεται, διαβάστε τες άλλη μια φορά και συνοδέψτε την εκφώνηση με τις εκφράσεις του προσώπου και τις κινήσεις του σώματος και των χεριών, που νομίζετε ότι ταιριάζουν.

3. Σε ποιες από τις παραπάνω φράσεις υπάρχουν συνδετικές λέξεις; / Απάντηση

4. Προσπαθήστε να ανακαλύψετε τις εσωτερικές (λογικές/συντακτικές) σχέσεις που υπάρχουν ανάμεσα στις προτάσεις του κάθε εκφωνήματος. / Απάντηση

5. Ποια από τις δύο αναγνώσεις (η σιωπηρή ή η μεγαλόφωνη) σας βοηθάει περισσότερο να καταλάβετε τις σχέσεις των προτάσεων; / Απάντηση

6. Μελετήστε το ρόλο που παίζουν οι παύσεις και ο τόνος της φωνής. / Απάντηση

7. Ξαναπείτε τις φράσεις προσθέτοντας κάποιες συνδετικές λέξεις, οι οποίες να δηλώνουν τη σχέση που βρήκατε. / Απάντηση

8. Γράψτε τις νέες εκδοχές στο τετράδιό σας, δίπλα στις αρχικές. • Μήπως μπορείτε να προτείνετε κι άλλες εκδοχές;

9. Όλες αυτές οι φράσεις (οι αρχικές και οι νέες) είναι ίδιες ή διαφέρουν μεταξύ τους; (Συγκρίνετέ τες ως προς τη σημασία αλλά και ως προς το ύφος.) / Απάντηση

10. Ποια από τις εκδοχές θα διαλέγατε:
• αν λέγατε αυτές τις φράσεις σε μια συζήτηση με φίλους;
• αν τις στέλνατε σ’ ένα συμμαθητή σας ως γραπτό μήνυμα στο κινητό; / Απάντηση

11. Εξηγήστε την επιλογή σας.

12. Διατυπώστε κάποια γενικά συμπεράσματα από τη δραστηριότητα που προηγήθηκε. / Απάντηση

Τι πρέπει να ξέρω για να κάνω μια ερευνητική εργασία:

1. Ξεκινώ από έναν προβληματισμό για ένα θέμα που με ενδιαφέρει.
2. Διατυπώνω τον προβληματισμό μου ως ερώτημα.
3. Προσδιορίζω ποιες παράμετροι του θέματος με ενδιαφέρουν περισσότερο.
4. Αναζητώ τις βασικές πληροφορίες για το θέμα σε εγκυκλοπαίδειες και γενικά βιβλία.
5. Βρίσκω περισσότερες πληροφορίες σε ειδικά βιβλία και στο Διαδίκτυο σχετικά με το θέμα.
6. Κρατάω σημειώσεις για καθετί που μου φαίνεται χρήσιμο για την εργασία μου.
7. Σημειώνω την προέλευση των σημειώσεών μου.
8. Κάνω επιλογές πληροφοριών σ’ όλη την διάρκεια της φάσης.
9. Κατηγοριοποιώ τα στοιχεία που έχω συγκεντρώσει.
10. Συνεχίζω να επιλέγω.
11. Συγκρίνω, ανακαλύπτω σχέσεις, επισημαίνω αντιφάσεις.
12. Γράφω το δικό μου κείμενο παραπέμποντας ταυτόχρονα στις πηγές μου.
13. Αντιγράφω από τις πηγές μου, μόνο όταν θέλω να παραθέσω αυτολεξεί κάτι και τότε το βάζω σε εισαγωγικά.
14. Παίρνω θέση.
15. Επιχειρηματολογώ.
16. Κάνω προτάσεις.
17. Παραθέτω τον κατάλογο με τις πηγές μου.

• Το παραπάνω κείμενο είναι μια μικρή ερευνητική εργασία, που δημοσιεύτηκε σε μαθητικό περιοδικό. Ποιο είναι το ζήτημα που εξετάζει / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Στην ερευνητική εργασία του κειμένου 12 το θέμα που εξετάζεται είναι η προέλευση των ονομάτων Γραικοί και Έλληνες και η επικράτηση του πρώτου μέχρι σήμερα στην Ευρώπη.
• Οποιαδήποτε ερευνητική εργασία πρέπει να προσδιορίσει τον επιστημονικό χώρο, από τον οποίο θα αντλήσει τα στοιχεία της. Το ίδιο θέμα θα μπορούσε να το εξετάσει κανείς από την ιστορική του σκοπιά, τη λογοτεχνική, τη λαογραφική, την καλλιτεχνική κ.λπ. Από ποια σκοπιά εξετάζει το θέμα του ο συγγραφέας της παραπάνω εργασίας; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Ο συγγραφέας της ερευνητικής εργασίας του κειμένου 12 εξετάζει το θέμα της προέλευσης των ονομάτων Γραικοί και Έλληνες από την ιστορική και γλωσσολογική του σκοπιά.
• Από ποιες πηγές άντλησε ο μαθητής-ερευνητής τις πληροφορίες του και πώς τις παραθέτει στο κείμενο; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Ο μαθητής έχει αντλήσει πληροφορίες από τις παρακάτω πηγές:
  – Αριστοτέλης (Αριστοτέλη Μετεωρ. 1,14)
  – Απολλόδωρος (Απολλοδ. 1,7,3)
  – Πάριο Χρονικό
  – Γ. Χατζιδάκης (Γ. Χατζιδάκης, Ελλάς και Έλληνες, Ημερολόγιον Μεγάλης Ελλάδος, 1925)
  Ο συντάκτης παραθέτει τις πηγές με τη μορφή παραπομπών μέσα στο κείμενο (στο τέλος των αποσπασμάτων τα οποία παραθέτει αυτούσια σε εισαγωγικά): σε παρένθεση γράφει το όνομα του συγγραφέα, τον τίτλο του έργου και το σχετικό κεφάλαιο.
• Για ποια θέματα δεν παραπέμπει σε πηγές; Ποιοι προβληματισμοί δημιουργούνται από την έλλειψη αυτή; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Ο μαθητής που εκπόνησε την εργασία δεν παραπέμπει σε πηγές για τα εξής θέματα:
  – την ονομασία Graeci και Grai στα λατινικά
  – τη χρήση του ονόματος Γραικός στους βυζαντινούς χρόνους και κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
  Η έλλειψη παραπομπών σε πηγές δημιουργεί προβληματισμό σχετικά με την ακρίβεια και την αξιοπιστία των στοιχείων που παραθέτει για τις παραπάνω περιόδους.
• Σε ποιο ερώτημα δίνουν απαντήσεις οι πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στην πρώτη παράγραφο του κειμένου; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Δίνουν απάντηση στο ερώτημα για την προέλευση των ονομάτων «Γραικός» και Έλληνας
• Ποια θέματα για περαιτέρω έρευνα μπορείτε να εντοπίσετε στην παραπάνω εργασία; / Απάντηση
  ×

  Απάντηση

  Θέματα για περαιτέρω έρευνα, τα οποία προκύπτουν από την ερευνητική εργασία (κείμενο 12):
  – Η χρήση του ονόματος Γραικός στους βυζαντινούς χρόνους
  – Η χρήση των ονομάτων Γραικοί και Έλληνες στην περίοδο της Τουρκοκρατίας
  – Οι πρώτες αναφορές στο όνομα Ρωμιός και η επικράτησή του στα χρόνια της Τουρκοκρατίας (για το οποίο δε γίνεται καμία αναφορά στο κείμενο)

Βρείτε ερευνητικές εργασίες που υπάρχουν στο σχολείο σας και έχουν γίνει είτε στο πλαίσιο κάποιου μαθήματος είτε κάποιου προαιρετικού προγράμματος (Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Αγωγή Υγείας κ.λπ.). Αξιολογήστε τες με κριτήριο το πόσο ακολουθούν τις φάσεις εκπόνησης ερευνητικής εργασίας, όπως περιγράφονται στον παραπάνω πίνακα. Παρακάτω δίνονται ενδεικτικά κριτήρια αξιολόγησης:

1. H ερευνητική υπόθεση είναι διατυπωμένη με σαφήνεια.
2. Yπάρχουν αναφορές σε προηγούμενες έρευνες ή άλλες σχετικές εργασίες.
3. H επιλογή και κατηγοριοποίηση των διάφορων στοιχείων είναι πετυχημένες (σχετική με το θέμα, λογική, σαφής).
4. H επιχειρηματολογία είναι πειστική. Δεν υπάρχουν «κενά» ή «αδύνατα σημεία».
5. O ερευνητής παίρνει θέση απέναντι στο πρόβλημα. • Kαταλήγει σε λογικά συμπεράσματα, τα οποία είναι και σχετικά με την αρχική ερώτηση. • Kάνει συγκεκριμένες προτάσεις. • Προτείνει λύσεις.
6. Yπάρχουν παραπομπές στις πηγές και η σχετική βιβλιογραφία στο τέλος της εργασίας.

1. Το παραπάνω κείμενο προέρχεται από μια εφημερίδα και αποτελεί την εισαγωγή ενός ρεπορτάζ γύρω από κάποιο θέμα. Ποιο; • Ποιος άλλος τίτλος θα του ταίριαζε; / Απάντηση
   ×

   Απάντηση

   Το θέμα του ρεπορτάζ αφορά την αγορά όλων των ειδών των ιδιοκτησιών από Ευρωπαίους σε διάφορα μέρη της Ελλάδας.
   – Άλλος τίτλος: Το όνειρο “μιας ζωής στον ήλιο”.
2. Στο κείμενο 13 γίνεται λόγος για ξένους. Για ξένους γίνεται λόγος επίσης στο κείμενο 3. Πόσο διαφορετικοί μεταξύ τους είναι οι ξένοι για τους οποίους γίνεται λόγος στα δύο κείμενα; • Πώς επηρεάζουν τα συμφραζόμενα στο κάθε κείμενο τη σημασία της λέξης ξένος; / Απάντηση
   ×

   Απάντηση

   Η λέξη ξένος και στα δύο κείμενα δηλώνει αυτόν που κατάγεται ή προέρχεται από χώρα διαφορετική από τη δική μας. Στο κείμενο 3 , όμως, έχει και την ιδιαίτερη σημασία του ξένου που έρχεται στην Έλλάδα να εργαστεί και να εγκατασταθεί μόνιμα, άρα του μετανάστη. Στο κείμενο 13 “ξένος” είναι αυτός που μένει σε άλλο κράτος και, επειδή έχει αρκετά χρήματα, αγοράζει ιδιοκτησίες στην Ελλάδα.
   – Τα συμφραζόμενα επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη σημασία της λέξης. Στο κείμενο 3 η λέξη φορτίζεται αρνητικά (= οικονομικός μετανάστης, φτωχός, αμόρφωτος, επικίνδυνος) ενώ στο κείμενο 13 η λέξη έχει ουδέτερη και ως ένα σημείο θετική χροιά (= πελάτης, ευκατάστατος, που αγαπάει τη χώρα μας τόσο ώστε να αγοράσει σπίτι).
3. O τουρισμός είναι πολύ σημαντικός τομέας οικονομικής δραστηριότητας για την ελληνική κοινωνία. Aν αναλαμβάνατε να κάνετε μια εργασία σχετικά με το θέμα της τουριστικής ανάπτυξης της περιοχής σας:

• να σκεφτείτε, να συζητήσετε στην τάξη και να αποφασίσετε ποιες βασικές πτυχές του θέματος θα επιλέγατε να μελετήσετε
• να επισημάνετε ορισμένες πηγές αναφοράς για την κάθε πτυχή του θέματος.